سامانه مودیان مالیاتی چیست؟
سامانه مودیان مالیاتی مرجع نهایی ثبت، صدور و استعلام صورتحساب الکترونیکی است. بر اساس قانون سامانه مودیان برای هر مودی در این سامانه یک کارپوشه (حساب کاربری) اختصاصی در نظر گرفته می‌شود؛ که کلیه اطلاعات درآمدی او با استفاده از هر گونه سخت‌افزار یا نرم‌افزار اعم از رایانه شخصی، پایانه فروشگاهی، سامانه‌های ابری یا هر وسیله دیگری که حافظه مالیاتی به آن متصل شده باشد، به سامانه مودیان منتقل می‌شود.
شیوه کار به این صورت است که با عضویت در سامانه مودیان، مودی می‌تواند کلیه صورتحساب های الکترونیکی استاندارد خود را در سامانه ثبت نماید. هر یک از این صورتحساب ها دارای شماره مالیاتی ویژه‌ای بوده و بر اساس نوع کسب و کار مودی، اطلاعات ویژه‌ای در آن ثبت می‌شود.
نکته
سامانه مودیان مالیاتی در حقیقت مرکز تبادل اطلاعات میان مودی و سازمان مالیاتی است که از طریق کارپوشه مودیان صورت می‌گیرد.
حافظه مالیاتی چیست؟
حافظه مالیاتی یک ابزار سخت افزاری یا نرم افزاری برای ثبت و نگهداری اطلاعات مندرج در صورتحسابهای الکترونیکی جهت انتقال آنها به سامانه مودیان است.
شرط قانونی بودن یک حافظه مالیاتی، ثبت آن در سامانه سازمان مالیاتی و اختصاص شناسه یکتا توسط سازمان به آن است.
مشمولان عضویت در سامانه مودیان مالیاتی
بر اساس بند ج ماده 1 قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان کلیه اشخاص حقیقی (صاحبان مشاغل) اعم از صنفی و غیرصنفی و اشخاص حقوقی موضوع فصل‌های چهارم و پنجم باب سوم قانون مالیات های مستقیم، مشمول ثبت نام در سامانه مودیان هستند.
بر اساس این قانون خرده فروشی‌ها و واحدهای صنفی که مستقیما با مصرف کننده نهایی در ارتباط هستند، علاوه بر ثبت نام در سامانه مودیان، موظف به استفاده از پایانه فروشگاهی نیز اعلام شده‌اند. اما استفاده از پایانه فروشگاهی برای مودیانی که مستقیما با مصرف کننده نهایی ارتباط ندارند، الزامی نیست؛ این دسته از مودیان تنها موظفند کلیه صورت حسابهای خود را به ترتیبی که سازمان مقرر می‌کند از طریق سامانه مودیان صادر نمایند.
منظور از پایانه فروشگاهی چیست؟
به کلیه دستگاه‌هایی که هم زمان شرایط زیر را داشته باشند، پایانه فروشگاهی گفته می‌شود:
- امکان اتصال به شبکه‌های الکترونیکی پرداخت رسمی کشور
- امکان اتصال و انطباق با سامانه مودیان
- قابلیت صدور صورتحساب الکترونیکی
از انواع پایانه‌های فروشگاهی می‌توان به رایانه، دستگاه کارتخوان بانکی (pos)، صندوق فروش، ترازو دیجیتال، نرم افزارهای فروش، نرم افزارهای قابل نصب بر روی تلفن‌های همراه هوشمند، درگاه پرداخت الکترونیکی و سامانه‌های فروش یکپارچه اشاره نمود.
تکالیف مشمولین سامانه مودیان مالیاتی و پایانه فروشگاهی
مطابق ماده 2 تا 14 قانون پایانه فروشگاهی و سامانه مودیان مالیاتی، کلیه اشخاصی که مشمول قانون پایانه فروشگاهی و سامانه مودیان هستند، موظف به انجام مجموعه تکالیف زیر هستند:
- ثبت نام و عضویت در سامانه مودیان مالیاتی
- تهیه و استفاده از پایانه فروشگاهی (الزام برای خرده فروشها و واحدهای صنفی که مستقیما با مصرف کننده نهایی ارتباط دارند)
- صدور صورتحسابهای الکترونیکی در ازای فروش کالا/خدمات و ارائه صورتحساب به خریدار
- ارسال اطلاعات صورتحسابهای الکترونیکی صادره به سامانه مودیان
- اعلام شماره حساب (حسابهای) بانکی، شناسه یکتای دستگاه کارتخوان بانکی (POS) یا درگاه‌های پرداخت الکترونیکی مورد استفاده برای فعالیت شغلی خود به سازمان
- اعلام مراتب عدم امکان صدور صورتحساب الکترونیکی به علت بروز حادثه یا نقص فنی از طریق کارپوشه یا به هر طریق دیگری که سازمان اعلام می‌کند، به سازمان یا شرکت معتمد ارائه کننده خدمات مالیاتی
- اعلام تغییر شغل، محل فعالیت، تغییر مالکیت یا اجاره واحد کسب و کار ظرف 10 روز از طریق کارپوشه به سازمان یا شرکت معتمد
- اعلام مراتب تعطیلی (موقت یا دائم) و یا انحلال واحد کسب و کار ظرف 10 روز از تاریخ توقف بهره‌برداری از پایانه فروشگاهی از طریق کارپوشه به سازمان یا شرکت معتمد
جرایم عدم عضویت در سامانه مودیان مالیاتی
در صورتی که مودی پس از اعلام فراخوان سازمان مالیاتی از ثبت نام و عضویت در سامانه مودیان خودداری نماید، مشمول پرداخت 10% از مجموع مبلغ فروش انجام شده یا 2 میلیون تومان وجه (هر یک بیشتر باشد) خواهد بود. علاوه بر آن، از اعمال معافیت‌های مالیاتی، نرخ صفر و مشوق‌های قانون مالیات‌های مستقیم در همان سال مالی محروم می‌شود.
همچنین در صورتی که مودی هر یک از تخلفات زیر را انجام دهد، مشمول جرایم فوق است:
- عدم استفاده از پایانه فروشگاهی
- عدم استفاده از حافظه مالیاتی
- استفاده از حافظه مالیاتی متعلق به سایر مودیان و یا واگذاری حافظه مالیاتی خود به دیگران
جرایم عدم صدور صورتحساب الکترونیکی متناسب با سامانه مودیان
در مواردی که مودی از صدور صورتحساب الکترونیکی خودداری نماید، مشمول پرداخت جریمه‌ای معادل 10% مجموع فروش انجام شده بدون صدور صورتحساب الکترونیکی و یا 2 میلیون تومان وجه
جرایم عدم اعلام شماره حساب بانکی مربوط به فعالیت اقتصادی
عدم اعلام شماره حساب (شماره حسابهای) بانکی مربوط به فعالیت اقتصادی مشمول پرداخت 10% مجموع فروش انجام شده از طریق آن حساب و یا 2 میلیون تومان وجه (هر یک بیشتر باشد) به علاوه محرومیت از اعمال معافیت‌های مالیاتی، نرخ صفر و مشوق‌های قانون مالیات‌های مستقیم در همان سال مالی خواهد شد.
بخشودگی جرایم سامانه مودیان
بر اساس تبصره‌های ماده 22 قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان داریم:
تبصره 1: مبلغ جریمه‌های ثابت مندرج در این قانون، متناسب با نرخ تورم سالانه (بر اساس آخرین اعلام بانک مرکزی) هر سال توسط سازمان مالیاتی اعلام می‌شود.
تبصره 2: سازمان نمی‌تواند بیش از 50% جریمه‌های موضوع این ماده را (مطابق ماده 191 ق.م.م) مورد بخشودگی قرار دهد.
مهلت جدید تمدید سامانه مودیان مالیاتی 1402 چه زمانی است؟
بازه های زمانی تعیین شده برای هر یک از فعالان سامانه مودیان برای شرکت در این سامانه جدید و استفاده از قابلیت های آن برای ارسال صورتحساب ها متفاوت است و در یک تاریخ مشخص انجام می شود. این بازه های زمانی از یکم مهر تا یکم دی ماه تغییر می کنند. به جز این موارد بازه های زمانی برای برخی قابلیت های سامانه مودیان تعیین شده است که آن ها را در زیر مشاهده می کنید:
- مهلت هایی برای بخشودگی 100 در 100 جرایم قانونی بر اساس ماده 22 در نظر گرفته شده که تا پایان سال 1403 قابل استفاده خواهند بود.
- تا آخر سال 1403 امکان پذیرش هزینه ها و اعتبارهای صورتحساب ها فراهم بوده و پس از این بازه زمانی این شرایط غیر قابل استفاده خواهد بود.
این بخش نامه تمدید سامانه مودیان و یا تمدید ارسال صورتحساب ها به سامانه مودیان خبر خوبی برای جاماندگان از ثبت صورتحساب های الکتریکی در سال جاری هستند. با حذف روش های کاغذی و فیزیکی برای ارائه صورتحساب های مالیاتی و گزارش های فصلی، روش های نوین و اینترنتی جایگزین آن ها شده و در سرعت عمل اجرای امور اداری تاثیرگذار بوده اند. با این روش ها رسیدگی به امور مالیاتی شما در سریع ترین زمان ممکن انجام می شود.
کلام آخر
سامانه مودیان مالیاتی و قانون پایانه فروشگاهی با هدف شفاف سازی و افزایش دقت محاسبه مالیات کسب و کارها به وجود آمده است. به این ترتیب شما به عنوان مودی با ثبت اطلاعات در سامانه مودیان، نیاز به اجرای برخی تکالیف مالیاتی از جمله ارسال صورت معاملات فصلی و یا ارائه دفاتر و اسناد و مدارک برای مالیات بر ارزش افزوده نخواهید داشت؛ همچنین می‌توانید از تسهیلات نقدی سازمان مالیاتی نیز بهره‌مند شوید.
